Jesteśmy razem dla pszczół! :)

Stworzyliśmy wielki rój przyjaciół owadów zapylających i wspólnie tworzymy Polskę Przyjazną Pszczołom!
Adoptuj Pszczołę to setki tysięcy adoptowanych pszczół
i dziesiątki działań na rzecz ochrony zapylaczy w całej Polsce.

Chronimy pszczoły - sprawdź, czy wiesz czemu? FAQ



Wielki Spis Zapylaczy

Im więcej wiemy o pszczołach, tym lepiej możemy im pomagać.
Choć o pszczołach miodnych wiemy bardzo dużo, nasza wiedza o tym, jak radzą sobie dzikie zapylacze nie jest pełna. Dlatego w ramach akcji Adoptuj Pszczołę przeprowadziliśmy badania, które nazwaliśmy Wielkim Spisem Zapylaczy zobacz.

W ramach Spisu odbyły się:

  • Monitoring pszczół
    – największe pszczele przedsięwzięcie w modelu nauki obywatelskiej. Dzięki współpracy wszystkich, którzy weszli na stronę www.monitoringpszczol.pl, udało nam się stworzyć pierwszy w Polsce tak duży projekt nauki obywatelskiej, czyli takiej, w której każdy może zostać częścią zespołu badawczego. Do tej pory w badanie pszczół włączyły się tysiące osób z całej Polski! Co niesamowite, do monitoringu trafiły też zdjęcia pszczoły, której nie obserwowano w naszym kraju od 70 lat, czyli zadrzechni fioletowej! W samym 2016 roku dostaliśmy ponad 4000 obserwacji!
  • 20 stanowisk badawczych Wielkiego Spisu w 5 województwach
    W pierwszym roku Spisu wspólnie z Wydziałem Biologii Uniwersytetu Warszawskiego stworzyliśmy 20 stanowisk badawczych w pięciu województwach. zobacz
    Obserwatorzy sprawdzali, w jakim stopniu fragmentacja środowiska naturalnego spowodowana postępującą urbanizacją wpływa na różnorodność gatunkową i liczebność zapylaczy.
    Oceniali też wpływ dużych upraw przemysłowych, w których intensywnie wykorzystuje się syntetyczne środki ochrony roślin (pestycydy) na stan populacji owadów w porównaniu do obszarów sadowniczych, w których nie stosuje się syntetycznej chemii rolniczej.
  • Badania obecności pestycydów w kwiatostanach rzepaku
    Od 2014 do 2019 roku badaliśmy kwiatostan rzepaku z całej Polski pod kątem występowania w nim substancji szkodliwych dla zapylaczy. Już pierwsze wyniki badań próbek kwiatostanów rzepaku z lat 2014-2015 wskazywały na to, że polskie uprawy tej niezwykle atrakcyjnej dla pszczół rośliny mogą być dla nich trujące, a często wręcz zabójcze. zobacz

100 rodzin pszczelich i gmina przyjazna pszczołom

Na samym początku września 2014 roku w Przyczynie Dolnej w Gminie Wschowa wydarzyła się pszczela katastrofa. Jednej nocy wymarło kilka milionów pszczół miodnych. Winne były oczywiście niebezpieczne pestycydy. W tej sytuacji zdecydowaliśmy zmienić cel akcji zobacz. Adoptowaliście pszczoły po to, by pomóc pszczelarzom i środowisku naturalnemu w Przyczynie i okolicach.


  • Sprowadziliśmy do Przyczyny 100 nowych rodzin pszczelich
  • Posadziliśmy kilkaset krzewów i drzew miododajnych
  • Zorganizowaliśmy szkolenia dla rolników
  • Przygotowaliśmy materiały dla urzędników odpowiedzialnych za zieleń miejską
  • Stworzyliśmy łąkę kwietną
  • Przeprowadziliśmy zajęcia w szkole
  • Zorganizowaliśmy spotkania z kołami gospodyń wiejskich na temat znaczenia i ochrony pszczół
  • Byliśmy obecni podczas wielkich targów rolniczych w Kalsku, na których rozmawialiśmy z rolnikami o ochronie pszczół
  • Współpracowaliśmy z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego i wydaliśmy publikacje dla rolników


Dzięki pszczelim adopcjom gmina Wschowa stała się zalążkiem
Polski Przyjaznej Pszczołom zobacz video

Dzięki wam odbudowaliśmy populację pszczół w Przyczynie Dolnej i przeprowadziliśmy szereg działań, by uniknąć w przyszłości pszczelej katastrofy zobacz

Polska Przyjazna Zapylaczom!

Aby Polska była przyjazna pszczołom i innym owadom zapylającym, potrzebne są również decyzje polityczne. Strategie, ustawy, rozporządzenia. Dzięki Adoptuj Pszczołę, jesteśmy przygotowani do tego, żeby zadbać o potrzeby owadów zapylających w pracy z politykami w Polsce i Europie. W ten sposób – również dzięki wam – staramy się zapewnić zapylaczom dobrą przyszłość. Co robimy?

  • Udało nam się razem z Wami i tysiącami ludzi z całej Europy doprowadzić do całkowitego zakazu stosowania neonikotynoidów w UE, mimo że polskie ministerstwo w ostatniej chwili wycofało poparcie zobacz
  • Dzięki naszym wspólnym wysiłkom, Polska 3 lata z rzędu odmawiała czasowego zniesienia zakazu stosowania neonikotynoidów, mimo silnego nacisku wielkich, międzynarodowych koncernów!
  • Rozpoczęliśmy batalię prawną o dobro owadów zapylających i nasze bezpieczeństwo żywnościowe, w której wskazujemy na nieprawidłowości związane z decyzjami ministra rolnictwa o dopuszczeniu do użytku zakazanych w całej UE pestycydów z grupy neonikotynoidów zobacz
  • Przekazaliśmy premierowi apel Polek i Polaków dotyczący pilnego wdrożenia Narodowej Strategii Owadów Zapylających i wycofanie decyzji ministra rolnictwa o stosowaniu szkodliwych dla pszczół pestycydów zobacz
  • Bierzemy udział w konsultacjach rządowych dokumentów oraz w pracach zespołów parlamentarnych
  • Przedstawiciel Greenpeace dba o pszczoły w Komisji ds. Środków Ochrony Roślin przy Ministerstwie Rolnictwa. zobacz zobacz
  • Przez kilka lat uczestniczyliśmy w pracach Rady Rolnictwa Ekologicznego przy Ministerstwie Rolnictwa zobacz zobacz
  • Stajemy po stronie pszczół w całej Unii - o konieczności ochrony pszczół przekonujemy nie tylko polityków i samorządowców w Polsce, ale też we wszystkich krajach UE
  • Razem z pszczelarzami i naukowcami wystosowaliśmy apel do ministra rolnictwa domagając się cofnięcia decyzji zezwalających na stosowanie zakazanych w UE neonikotynoidów zobacz
  • Stworzyliśmy razem z 3 największymi związkami pszczelarskimi Koalicję dla Pszczół, która chce łączyć siły, by Polska była wolna od szkodliwych dla pszczół pestycydów oraz zawiązaliśmy partnerstwa z miastami, instytucjami i organizacjami, które chcą chronić zapylacze i wdrażać strategię ochrony owadów w życie
  • Ponad 100 tysięcy osób poparło nasz apel do ministrów środowiska i rolnictwa o przyjęcie i wdrożenie Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających zobacz

Narodowa Stategia Ochrony Owadów Zapylających

Wraz z naukowcami stworzyliśmy Narodową Strategią Ochrony Owadów Zapylających: Pszczoły i inne owady zapylające są kluczowe dla produkcji żywności i bogactwa naszego ekosystemu. Jednak od lat żyje im się coraz gorzej. Czynników, które na to wpływają jest wiele - a my wiemy, że musimy zrobić wszystko, co możliwe, aby nasz kraj był prawdziwie przyjazny pszczołom.

Dlatego przygotowaliśmy ambitny plan działania, który wyznacza kierunki i działania ochrony owadów zapylających. Wraz z naukowcami, pszczelarzami i wszystkimi, którzy dbają o pszczoły, stworzyliśmy ramy, które będą kształtowały polską politykę ochrony owadów zapylających

Zespół
Zbudowaliśmy zespół autorów strategii oraz Społeczną Radę Ochrony Owadów Zapylających. Są z nami naukowcy z wiodących ośrodków naukowych z kilku miast Polski. Wraz z nimi i przedstawicielami największych związków pszczelarskich opracowaliśmy Narodową Strategię Ochrony Owadów Zapylających.

Debaty
Jednak Strategię Ochrony Owadów Zapylających stworzyliśmy wszyscy, razem! W kilku miastach Polski odbyły się debaty obywatelskie, w których spotkaliśmy się, żeby wspólnie budować Polskę Przyjazną Pszczołom. Rolnicy, uczniowie, urzędnicy, działkowcy i pszczelarze - razem wypracowaliśmy system zaleceń, które weszły w skład Strategii. Dzięki temu Strategia jest też obywatelska!
Pełny tekst, po aktualizacji o treści związane z klimatem wraz z podsumowaniem Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających, analizą prawną jest dostępny tutaj

Miasto Dla Zapylaczy

Kolejna akcja dała nam możliwość stworzenia modelowego miejsca w mieście, które jest przyjazne ludziom, owadom i przyrodzie. To miejsce ma przyczynić się do zwiększania różnorodności biologicznej i "odporności" na okoliczności zmieniającego się klimatu oraz betonowych miast. Współpracę przy tworzeniu miejsca podjęło z nami miasto Łódź i razem pracujemy nad projektem miejskiej przestrzeni, w której odnajdą się człowiek, owady zapylające, ptaki i małe ssaki. Do udziału zaprosiliśmy również architekta krajobrazu, naukowców oraz ekspertów od roślin i owadów, którzy wspierają ten proces swoją wiedzą i doświadczeniem. Wszyscy zainteresowani projektem, szczególnie mieszkańcy i mieszkanki Łodzi i okolic, mogli wziąć udział w konsultacjach projektu.

Dodatkowo, poza projektem tego miejsca, powstaje model miejsc przyjaznym owadom, który będzie można w podobnej formie zbudować w innych miastach i miasteczkach i zaadaptować do lokalnych warunków.

Wieloletnie badania obecności pestycydów i materiały dla rolników

Dzięki szóstej edycji Adoptuj Pszczołę w Światowy Dzień Pszczół opublikowaliśmy raport z wieloletniego badania obecności pestycydów w kwiatostanach rzepaku. W raporcie pokazujemy, z jakimi zagrożeniami mierzą się zapylacze. Wyniki badań pokazują m.in. pilną potrzebę w pilną potrzebę wyznaczenia celów redukcji zużycia pestycydów w rolnictwie oraz wyznaczenia ilościowych celów zwiększania areału upraw ekologicznych. Ponadto wskazują konieczność zwiększenia finansowania badań i rozwoju ekologicznych praktyk rolnych, polegających na odchodzeniu od chemicznych metod ochrony roślin i zastosowaniu rozwiązań chroniących przed szkodnikami oraz wzmacniających odporność całego ekosystemu opartych na różnorodności biologicznej https://www.greenpeace.org/poland/raporty/28578/badanie-obecnosci-pestycydow-w-kwiatostanach-rzepaku-2/

100 hoteli dla dzikich zapylaczy w 16 miastach


Podczas pierwszej edycji akcji dzięki rojowi przyjaciół pszczół w 16 miastach stanęły hotele dla dzikich zapylaczy.
Do hoteli powstałych dzięki akcji Adoptuj Pszczołę wkrótce zaczęły dołączać hotele budowane samodzielnie przez ludzi w całej Polsce. MAPA


Wiele z nich powstało dzięki naszemu poradnikowi “Jak zbudować hotel dla pszczół” zobacz
lub filmowi instruktażowemu zobacz


O tym, jak zbudować hotel dla zapylaczy można było dowiedzieć się z pszczelich pikników organizowanych przez wolontariuszy Greenpeace

Dzięki takim hotelom wiele osób dowiedziało się o istnieniu dziko żyjących pszczół.
A mamy ich w Polsce aż 470 gatunków. Niestety aż połowa z nich jest w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Pamiętaj - techniczny opis budowy naszych dużych, pięciogwiazdkowych hoteli dostępny jest online na wolnej licencji zobacz Tak jak pszczoły dzielimy się naszą wiedzą z innymi członkami roju - dla wspólnego dobra.



Ogrodnictwo miejskie


W drugim roku akcji postawiliśmy na stołówki dla pszczół. Skoro miały już hotele, należało stworzyć im miejsca, w których będą miały dostęp do pożywienia w trudnych, miejskich warunkach. Postawiliśmy na wzmocnienie fali pączkującego wówczas miejskiego ogrodnictwa społecznościowego i chcieliśmy stworzyć ogrody, do których każdy, kto chce, może przyjść i pomóc w uprawie roślin.


W takim ogrodzie: zobacz

  • Dbamy o to, żeby większość roślin była atrakcyjna dla pszczół :)
  • Uprawiamy różne rośliny, by pszczoły miały co jeść przez cały sezon (na dodatek jest tam pięknie - cały sezon kwitną jakieś kwiaty!)
  • Zachowujemy dziki zakątek dla zapylaczy
  • Budujemy w ogrodzie hotel dla zapylaczy


W pierwszych dniach akcji adoptowaliście tyle pszczół, że mogliśmy pomóc w tworzeniu pierwszego ogrodu społecznościowego. Ogrodów powstałoby więcej, gdyby nie pszczela katastrofa w Przyczynie Dolnej zobacz. Nie mogliśmy czekać i odpowiadając na potrzebę i wasze apele zmieniliśmy cel akcji.


Adoptowane w pierwszych dniach pszczoły wystarczyły jednak, aby wspomóc ogród Motyka i Słońce na warszawskim Jazdowie.


O tym, jak stworzyć ogród przyjazny pszczołom możecie dowiedzieć się ze stworzonego przez nas Poradnika Pszczelego Bohatera/Bohaterki - poradnik

Pszczoły lokalnie

Przez wszystkie lata Adoptuj Pszczołę spotkaliśmy się też na dziesiątkach pszczelich pikników i innych wydarzeniach zorganizowanych przez wolontariuszki i wolontariuszy Greenpeace w kilkudziesięciu miejscowościach w całej Polsce. Byliśmy w szkołach, przedszkolach i na uniwersytetach. Zorganizowaliśmy też pszczele koncerty i pokazy filmów!

Braliśmy udział w spotkaniach i panelach, urządzaliśmy happeningi i wycieczki rowerowe.
Dzięki Adoptuj Pszczołę powstało także kilka kwietnych łąk!

  • Wielka Pszczoła na Pałacu Kultury zobacz
  • kwietna pszczoła w parku Szczęśliwickim zobacz
  • Krasnoludki nie będą zapylać zobacz
  • Happening w Parku Skaryszewskim zobacz
  • Pszczoła jak malowana zobacz
  • Świetlna pszczoła zobacz
  • Marsz zapylaczy w Koszalinie zobacz
  • Pomniki mówią w imieniu zapylaczy zobacz
  • Billboardy dla pszczół zobacz
  • Pastuchy dla pszczelarzy w Bieszczadach zobacz
  • Konkursy pszczele na Dzień dziecka zobacz

Pszczela biblioteka

Dzięki Adoptuj Pszczołę udało się przygotować kolekcję publikacji: poradników, raportów, opracowań badań. Zajrzyj do naszej pszczelej biblioteki i zobacz, jak dzięki pszczelim adopcjom zwiększa się wiedza na temat owadów zapylających. Wśród licznych publikacji są m.in.:

  • Scenariusze lekcji dla uczniów przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów zobacz
  • Poradnik Projekt pszczoła zobacz
  • Poradnik budowy hoteli dla dzikich zapylaczy: zobacz
  • Zbiór pszczelich ciekawostek: 55 niesamowitych faktów o pszczołach
  • Internetowe pszczele kursy zobacz
  • Raport prof. Goulsona “Neonikotynoidy: zagrożenie nie tylko dla pszczół” zobacz
  • Raport o wartości zapylania upraw rolniczych w Polsce zobacz
  • Raport z Monitoringu Pszczół zobacz
  • Narodowa Strategia Ochrony Owadów Zapylających
  • Raport Badanie obecności pestycydów w kwiatostanach rzepaku
  • Raport Czy stosowanie neonikotynoidów w szklarniach stwarza zagrożenie dla pszczół i innych organizmów?
  • Video z naukowcami Apokalipsa w świecie bezkręgowców zobacz
  • Ulotki dla rolników i sadowników o praktykach przyjaznych dla zapylaczy
  • Gra dyskusyjna o zapylaczach

FAQ

Dlaczego musimy pomagać pszczołom?

Pszczołom zawdzięczamy bardzo dużo! Dzięki ich niestrudzonej, darmowej pracy na nasze talerze trafia co trzecia łyżka pokarmu, a aż trzy czwarte tego, co jemy, jest w pewnej mierze zależne od pracy pszczół. Niestety, od jakiegoś czasu pszczołom wiedzie się coraz gorzej, w dużej mierze przez działalność człowieka. Dlatego musimy je chronić!
W Polsce to właśnie pszczoły miodne i pszczoły dziko żyjące są głównymi owadami zapylającymi. Gdyby z jakiegoś powodu zniknęły, około jedna trzecia roślin uprawnych musiałaby być zapylana w inny sposób (np. ręcznie), w przeciwnym razie spadek wydajności produkcji roślinnej sięgnąłby nawet 75%. Oznaczałoby to nie tylko, że nasza dieta stałaby się bardzo monotonna, ale przede wszystkim droga.

Zniknięcie pszczół wiązałoby się ze znacznym wzrostem cen. W samej Europie roczna wartość zapylania to około 22 miliardy euro. Dzięki przygotowanemu w ramach Adoptuj Pszczołę raportowi Greenpeace „Nie tylko miód” wiemy, że wartość pracy pszczół dla polskiego rolnictwa przekracza 4,1 mld zł rocznie! Nawet hodowla zwierząt i produktów odzwierzęcych jest zależna od pracy pszczół, które zapylają wiele roślin uprawianych na pasze. Oprócz roślin uprawnych, także ogromna większość dziko rosnących roślin (około 90%) wymaga udziału owadów w procesie zapylania.

Bez pszczół świat stałby się szary i monotonny, odżywialibyśmy się zbożami (są wiatropylne), algami, grzybami. Pszczela apokalipsa zmieniłaby nasze życie nie do poznania.

Co to są dzikie zapylacze?

Wszyscy wiemy: zapylają pszczoły! Ale hodowane przez pszczelarzy pszczoły miodne stanowią tylko niewielką część wszystkich owadów zapylających. Te, które nie są hodowane, to właśnie dzikie zapylacze. W Polsce żyje 470 gatunków owadów należących do rodziny pszczołowatych, z czego większość to pszczoły samotnice. One również mają bardzo ważny udział w zapylaniu roślin, a często są bardziej wydajnymi zapylaczami niż pszczoły miodne. Są od nich mniejsze i mniej „wybredne”, przez co oblatują większą liczbę roślin, również takich, do których nektaru pszczoły miodne nie potrafią się dostać. Do dzikich pszczołowatych zaliczają się m.in. lubiane przez wszystkich włochate trzmiele, żyjące w pustych łodygach roślin murarki, kopiące podziemne gniazda lepiarki, czy porobnice, które najlepiej czują się w pionowych ścianach wąwozów i glinianych domów i wiele, wiele innych. W zapylaniu pomagają także motyle, osy, muchówki i chrząszcze.

 

Dziko żyjące owady zapylające nie produkują miodu i nie mają swoich opiekunów – pszczelarzy, przez co dużo trudniej śledzić to, jak sobie radzą w zmieniających się szybko warunkach. Wiemy, że tak samo jak w wypadku pszczół miodnych, jest ich coraz mniej. Ponad 220 gatunków pszczół samotnic znajduje się w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Dlatego tak ważne jest prowadzenie regularnych badań na ich temat.

Co możesz zrobić dla zapylaczy?

Załóż ogród lub balkon przyjazny dla zapylaczy

Jedz miód tylko ze sprawdzonych pasiek, od pszczelarzy, którzy dbają o swoje pszczoły

Adoptuj pszczoły i bądź częścią naszego wielkiego roju! adoptujpszczole.pl

Podpisz petycję o przyjęcie Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających i cofnięcie szkodliwych dla pszczół decyzji PETYCJA